İnanması güç ama 2020 itibariyle Istakozun günümüzdeki Kg fiyatı 610 TL , Istakoz neden pahalı sorununun yanıtı Istakozun denizlerimizde nadiren bulunmasından kaynaklanıyor. Yeterli miktarda çıkarılamadığı için ise ithal ediliyor bu sebeple yüksek fiyatlarla satılıyorlar. Bir hevesle alıp evimizde Istakoz pişirmeye kalkmaya çalışsanız fiyatını bir yana bırakalım Türkiye’de Istakoz tedarik edecek bir yer bulmak dahi güç olabiliyor.
Istakozlara Genel Bakış
Istakozlar denizlerde yaşayan ve deniz kabukluları sınıfında bulunan canlılardan bir tanesidir. Ayrıca Istakoz ülkemiz denizlerinde de bulunan fakat etinin kaliteli ve lezzetli olması sebebiyle genel olarak lüks yerlerde yemekleri yapılan ve tüketilen deniz ürünlerinden bir tanesidir.
Istakozların dünya genelin oldukça fazla çeşitleri ve türleri bulunmaktadır. Istakozun değişik 1000 ayrı türü bulunduğu bilinmektedir.
Istakozların özellikleri nelerdir, ne şekilde yaşarlar, diğer hayvanlardan ayrı kendine has özellikleri nelerdir bakalım:
Istakozların Özellikleri:
Istakozlarda toplam olarak 8 ayak bulunmaktadır. Ayrıca hem kendilerini savunmak için hem de beslenebilmek için kullandıkları iki adette kıskaçları vardır. Bu iki kıskaç birbiri ile aynı olmayıp bir tanesi diğerine nazaran daha büyükçe ve uzuncadır.
Vücutları ise altı adet halka şeklinde bölümlerden oluşmakta olup kafa yapısı ise vücuda yapışmış haldedir.
Istakozlarda iki adet göz ile birlikte iki çift anten bulunmaktadır.
Istakozlar tatlı sularda ve denizlerde yaşayan kabuklulardır. Ve Istakozların kabukları kitin adı verilen maddeden oluşmakta olup bu maddenin özellikle radyasyona karşı dayanıklı olduğu ve ıstakozları radyasyondan koruğu yönünde bilgiler vardır.
Tek bir renkler olmayıp türlerine göre çeşitli renkleri vardır ama genel olarak ıstakozların renkleri mavi ve yeşildir. Kabuklarında ise yer yer sarı lekeler bulunmaktadır.
Istakozlar deniz canlıları ve hayvanlar arasında uzun diyebileceğimiz bir yaşama sahiptirler. Aşağı yukarı 30 yıl kadar yaşadıkları tespit edilmiştir.
Istakoz neden pahalı : Fiziksel Özellikleri
Boyutları yine türlerine göre değişmekle birlikte aşağı yukarı 30-40 cm arasındadır. Ağırlıkları ise yaklaşık olarak 3-5 kilo civarındadır. Fakat dünyadaki bızı bölgelerde çok büyük ıstakozlar yakalanabilmektedir. Neredeyse 1 metre civarında olan çok büyük ıstakozlara rastlanılmaktadır.
Yazımızın üst kısmında değinmiş olduğumuz gibi Istakozlar eti çok lezzetli olan bir deniz canlısıdır. Ve denizlerde çok bulunmadığı için genel olarak lüks ve pahalı mekanlarda bulunmaktadır. Ülkemizde avlanan ıstakozların büyük bir kısmı ise zaten ihraç edilmektedir.
Ülkemizde Istakozlar Nerede bulunur?
Ülkemiz denizlerinde ise ıstakoz Ege ve Marmara denizinde bulunmaktadır.
Istakozların yaşam alanı denizlerin dipleridir, burada bulunan kayalıklarda ve mercanlar arasında yaşamaktadırlar.
Istakozlar gece avcılarıdır. Geceleri avlanırlar. Korkak ve ürkek bir hayvandır. Istakozlar da av olabilen hayvan olup en büyük düşmanları ise Ahtapotlardır.
Istakozların üreme özellikleri ne şekildedir?
Istakozlar yumurta ile üreyen canlılardandır.
Istakozlar döllenmiş olan yumurtalarını karınlarının altında bulunan bir kısımda gezdirirler ve zamanı gelince dışarıya lavra olarak bırakırlar. Yaklaşık olarak 2 yıl içinde ergenleştiklerinden iki yıldan sonra bir defada binlerce yumurta yumurtlarlar. (10.000 ila 30.000 civarında yumurta yumurtladığı tespitleri bulunmaktadır) ve bu yumurtaları döllendikten sonra 6 ile 12 ay arasında karın kısımlarında taşırlar.
Istakoz neden pahalı : Istakozlarla ilgili bazı Şaşırtıcı bilgiler:
Istakozları diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerinden bir tanesi kanlarının rengidir. Evet ıstakozların kanlarının rengi Mavi’dir.
Istakozlar etçil canlılardır denizde buldukları, salyangoz balık, midye, yengeç gibi canlılar ile beslenmektedirler. Bunlar haricinde yine deniz içerisinde bulmuş oldukları canlı parçalarını da yerler. Yedikleri besinleri dişli bir yapısı bulunan mide kısmında ufalarlar. Solungaç solunumu yapan canlılardandır. Istakozlarda ses teli yoktur.
Istakozlar canlı olarak hoşlanarak pişirilirler. Çünkü ıstakozların ani şekilde ölmesi gerektiği bilgisi vardır. Nedeni ise su dışında kalan ıstakozların ölmeden önce kendi etini zehirleyen bir salgı salgılamaktadır. Bu salgılamayı gerçekleştirmeden ölmeleri gerektiği için canlı şekilde haşlanırlar. (Veganlar tarafından kınandığımız yer de tam olarak burası oluyor)
Istakoz yiyenlerimiz veya pişmiş bir ıstakoz görenlerimiz ıstakozun renginin kırmızı olduğunu görmüşlerdir. Aslında ıstakozun rengi kırmızı değildir, suda kaynatılınca kırmızıya dönüşür.
Kaynakça:
Wikipedia.Org
Tarim.gov.tr (Tarım Bakanlığı internet sitesi)
